Kennisdocument

Prikaccidenten en MRSA

03 maart 2025

Aanleiding
Prikaccidenten komen regelmatig voor, niet alleen in de verzorging en verpleging, maar ook bij huishoudelijke ondersteuning. De specifieke werkzaamheden in de zorg en de ziektes van cliënten maken dat zorgmedewerkers een verhoogd risico lopen op besmetting met bijv. hepatitis B, C of HIV. Blootstelling aan biologische agentia (schimmels, bacteriën, parasieten en virussen) kan plaatsvinden via vloeistoffen of vaste stoffen (bloed, lichaamsvocht), de lucht, contact met dieren of met besmette voorwerpen (wasgoed, (medisch) afval). De kans op besmetting is het grootst bij prik-, spat-, snij- of bijtincidenten, wondverzorging, wassen van een cliënt en het verschonen en wassen van kleding en bedden.

De Arbowet verplicht de werkgever hiertegen maatregelen te nemen, passend bij de uitkomsten van de RI&E (risico-inventarisatie en –evaluatie) van uw organisatie. Als werkgever wilt u er alles aan doen om het besmettingsgevaar te minimaliseren. Om u daarbij behulpzaam te zijn, heeft Zorgthuisnl een raamovereenkomst gesloten met VaccinatieZorg BV. Bij PrikPunt -onderdeel van VaccinatieZorg BV- kunt u dag en nacht terecht voor alle dienstverlening rondom prikaccidenten. Ook bij een mogelijke MRSA-besmetting kunt u terecht bij VaccinatieZorg.

In deze leaflets vindt u informatie over MRSA VaccinatieZorg en Prikaccidenten en een poster die u kunt gebruiken om uw medewerkers op eenvoudige wijze informeren over wat te doen bij prik-, snij-, bijt-, krab- of spataccidenten.

Follow up prikaccident
Als centraal meldpunt na een incident heeft VaccinatieZorg BV het PrikPunt ingericht. Heeft een medewerker het vermoeden dat hij/zij in aanraking is geweest met een gevaarlijke agens, dan meldt hij dat bij PrikPunt (altijd bereikbaar via 088 – 77 454 63). Bij Prikpunt wordt het risico beoordeeld en de vervolgstappen bepaald. Is er sprake van risico, dan zal de immuunstatus van de medewerker vastgesteld worden en/of een brononderzoek bij de veroorzaker plaatsvinden. Afhankelijk van de bevindingen/het oordeel van de deskundigen wordt verdere behandeling gecoördineerd, of de medewerker wordt met een behandeladvies doorverwezen naar bijv. de trombosedienst.

Raamovereenkomst
Via de raamovereenkomst van Zorgthuisnl met VaccinatieZorg kunt u van de diensten van Prikpunt gebruik maken tegen gereduceerde kosten via een abonnement. Alternatief voor een abonnement/verrichtingencontract, is dat u zich bij PrikPunt laat registreren als ‘incidenteel meldende klant met toestemming’. U geeft dan via een ondertekende (model)bevestigingsbrief op voorhand toestemming om in geval van een melding van een prikaccident tot actie over te gaan tegen de geldende tarieven voor incidenteel melden. Er zijn geen aansluitkosten van toepassing; wel geldt een (hoger) tarief voor de melding/risico inschatting en een eventueel in te zetten medische interventie. Voor organisaties waar de incidentie van een prikaccident laag is, is dit een goede optie. Zo heeft u toch een adequaat protocol en betrouwbaar vangnet achter de hand.

Het aantal prikaccidenten in het verleden kan een graadmeter zijn voor de keuze (aansluiten onder de raamovereenkomst of registreren als incidentele melder). Blijkt uit de RI&E dat uw medewerkers kans lopen op een prikaccident, kiest u dan voor één van deze opties. Het is een gezondheidsrisico dat afgedekt moet zijn.

Wat te doen
Besluit u om in zee te gaan met Prikpunt/VaccinatieZorg, dan kunt u een email sturen naar info@vaccinatiezorg.nl of bellen met  0486-417272. U krijgt een klantbeheerder toegewezen en u ontvangt voorlichtingsmateriaal voor uw medewerkers. Ook is er een app die door medewerkers op de eigen telefoon geïnstalleerd kan worden.

Voor verdere oriëntatie op prikaccidenten kunt u terecht op http://www.arbocatalogusvvt.nl; gaat u naar het thema over infectierisico’s.

Veilige naalden
In een campagne van Inspectie SZW rond het gebruik van veilige naaldsystemen in de thuiszorg en het terugdringen van het aantal prikaccidenten (voorjaar 2018), hebben een tweetal Zorgthuisnl-leden een actieve rol gespeeld. In deze beide praktijkverhalen leest u meer. Ook de arbocatalogus vvt is een goede informatiebron als u op zoek bent naar veilig werken. Er gebeuren nog steeds ongelukken door recappen en het gebruik van onveilige naalden, en daarmee blijft het nodig alert te zijn hierop.

Leest u hier de beide praktijkverhalen:

Campagne Veilge naalden in de thuiszorg – Praktijkverhaal zorgmedewerker…

Campagne Veilige naalden in de thuiszorg – Praktijkverhaal werkgevers

MRSA
Zorgthuisnl heeft met Prikpunt/Vaccinatiezorg ook een mantelovereenkomst gesloten voor de risico-inschatting en begeleiding van personeel na mogelijk contact of besmetting met de MRSA bacterie.

Levert u Wlz-zorg en heeft u te maken met een MRSA-uitbraak, dan zijn de kosten daarvan grotendeels declarabel.