Addendum bij kwaliteitskader verpleeghuiszorg voor langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie
11 februari 2025* Per 1 juli 2024 is het Generiek kompas “Samen werken aan kwaliteit van bestaan” ingediend bij het Zorginstituut. Dit vervangt vanaf deze datum het kwaliteitskader verpleeghuiszorg, kwaliteitskader wijkverpleging en addendum voor Wlz-zorg thuis.
In het addendum is beschreven wat cliënten, zorgprofessionals, zorgaanbieders en verzekeraars hebben afgesproken over wat goede zorg is en het vormt de basis voor toezicht en verantwoording. Het doel van het addendum is drieledig. Ten eerste beschrijft het addendum wat cliënten en hun naasten mogen verwachten van langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie. Ten tweede biedt dit document opdrachten voor zorgverleners en zorgorganisaties om samen de kwaliteit te verbeteren en het lerend vermogen te versterken. Ten derde vormt dit addendum het kader voor toezicht en voor inkoop en contractering van zorg.
Vanaf 1 juli 2019 (tot 1 juli 2024) goldt het Addendum Langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie voor zorgaanbieders die in de thuissituatie Wlz-zorg leveren. Voor kwaliteitsgegevens behorend bij dit Addendum geldt géén landelijke aanleverplicht bij het Zorginstituut. Wél moeten zorgaanbieders zichtbaar en kenbaar maken hoe zij de kwaliteit van zorg voor deze cliënten verantwoorden. Die eisen zijn anders geformuleerd dan in het kwaliteitskader, omdat het om andere situaties en kleinere aantallen gaat, en anders georganiseerde zorg. De organisatie moet op bij hen passende wijze inzichtelijk maken hoe ze aan de eisen van het addendum voldoen, en dat beschikbaar stellen voor het zorgkantoor. Dit is terug te vinden in het addendum op p 4., in de een na laatste bullet:
“Elke zorgorganisatie van langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie heeft voor 1 juli na afloop van het betreffende jaar op bij hen passende en toegankelijke manier openbaar gemaakt hoe zij invulling geven aan de verschillende eisen uit het addendum. Zorgorganisaties bespreken met vertegenwoordigers van cliënten en medewerkers hoe zij invulling geven aan de eisen. De uitkomst stellen zij beschikbaar voor het zorgkantoor als basis voor de dialoog over de kwaliteit van de geleverde zorg.”
In het addendum vindt u de 8 thema’s die van toepassing zijn voor zorg in de thuissituatie aan cliënten met een Wlz-indicatie.
Uitgangspunten
In de langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie is de cliënt als mens altijd het vertrekpunt. Daarbij moet het gaan om alle leefdomeinen die voor de cliënt van belang zijn. De zorg en ondersteuning worden multidisciplinair en integraal vormgegeven en zijn dienend aan de zelfredzaamheid, eigen regie en kwaliteit van leven van de cliënt.
Het addendum biedt zowel zorgprofessionals als zorgorganisaties de kans om andere zorgprofessionals of zorgorganisaties te wijzen op hun verantwoordelijkheden in de langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie. Langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie vraagt immers om een multidisciplinaire aanpak en dus ook om (samenwerkings-)afspraken. Daarbij biedt het addendum zorgprofessionals en zorgorganisaties de mogelijkheid om aan de slag te gaan met zowel intern als extern leren en verbeteren.
Ook met betrekking tot toezicht en verantwoording legt dit addendum de nadruk op leren als basis voor kwaliteitsverbetering en minder op verantwoording via gedetailleerde uitkomsten. Dat biedt ruimte aan zorgprofessionals en zorgorganisaties om zorg en behandeling te verbeteren en te borgen.
Hoewel deze zorg als gevolg van keuzes in het stelsel in de praktijk in veel opzichten vergelijkbaar is met (langdurige) wijkverpleging ten laste van de Zvw, moeten zorgprofessionals en zorgorganisaties die Wlz zorg thuis bieden géén last hebben van deze stelstelkwestie. Dit addendum draagt daaraan bij.
Reikwijdte
Langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie betreft alle Wlz-zorg in de thuissituatie (V&V ZZP 4 t/m 10), met of zonder behandeling, voor zover niet geclusterd.
Onder voorwaarden kan een cliënt ervoor kiezen de Wlz-zorg thuis te ontvangen. Dat kan dan in verschillende leveringsvormen, namelijk: volledig pakket thuis (vpt), modulair pakket thuis (mpt) en persoonsgebonden budget (pgb). Alle drie deze leveringsvormen of de combinatie van deze leveringsvormen vallen onder de reikwijdte van dit addendum voor zover die niet wordt aangeboden in directe samenhang met intramurale Wlz-zorg.
Wanneer intramuraal de zorg niet direct beschikbaar is voor de cliënt, dan ontvangt de cliënt vaak overbruggingszorg in de thuissituatie. Deze overbruggingszorg valt dan ook onder de reikwijdte van dit addendum.
Inhoudelijke thema’s
Het hoofddoel van langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie is een zo goed mogelijke bijdrage te leveren aan de kwaliteit van leven van de cliënt. Dit door zo goed mogelijk aan te sluiten bij wat cliënten en zijn/haar naasten zelf kunnen en willen en wat voor de cliënten en zijn/haar naasten belangrijk is. De cliënten en zijn/haar naasten worden zoveel mogelijk in staat gesteld om zelfredzaam te blijven en de eigen regie over het leven thuis voort te zetten. Dit vraagt om een optimale interactie tussen cliënt, zorgprofessional en zorgorganisatie.
Naast dat de cliënt en zijn/haar naasten er op kunnen rekenen dat deze zorg aan zal sluiten bij wat zij belangrijk vinden, zal de zorgprofessional samen met de zorgorganisatie ook oog houden voor de kwaliteit en de veiligheid van de zorgverlening.
In veel gevallen zijn er meerdere zorgprofessionals betrokken bij de zorg aan en behandeling van de cliënt omdat het vaak een multidisciplinaire zorgvraag betreft. Deze multidisciplinaire verzorging, verpleging, behandeling en ondersteuning krijgt vorm in een netwerk. De medische en verpleegkundige zorg dient plaats te vinden op een persoonsgerichte, veilige en verantwoorde wijze, waarbij goede afspraken en een goede samenwerking met andere zorgprofessionals van binnen en buiten de eigen organisatie van groot belang zijn. Naast het netwerk van zorgprofessionals en zorgorganisaties speelt het informele netwerk van de cliënt ook een belangrijke rol. Dit netwerk bestaat uit naasten en mantelzorgers, waarbij oog is voor de verschillende personen als ondersteuner, hulpvrager, naaste en expert. Dit informele netwerk wordt dan ook betrokken bij deze multidisciplinaire afstemming/samenwerking. Verder speelt welzijn naast zorg en behandeling een belangrijke rol. Daarvoor stemmen zorgprofessionals af met onder andere de gemeenten en welzijnsorganisaties. De zorgorganisatie draagt zorg voor de juiste randvoorwaarden en middelen om zorg thuis verantwoord en veilig te organiseren.
In de afstemming tussen zorgprofessionals, zorgorganisaties en informeel netwerk van de cliënt moeten er in ieder geval afspraken gemaakt worden over de borging van het 24 uur per dag zorg in de nabijheid of permanent toezicht, de rol van de mantelzorger(s), afstemming/samenwerking in de wijk met andere zorgprofessionals. En dus ook specifiek aandacht van zorgprofessionals en zorgorganisaties voor verantwoord thuis wonen.
De tijdelijke basis voor het addendum met betrekking op langdurige zorg thuis met een Wlz-indicatie is het kwaliteitskader verpleeghuiszorg. De relevante vereisten uit het kwaliteitskader verpleeghuiszorg zijn overgenomen in dit addendum. Daarnaast is een aantal specifieke vereisten geformuleerd.
Er zijn vereisten geformuleerd voor de volgende thema’s:
- Persoonsgerichte zorg en ondersteuning
- Multidisciplinaire aanpak
- Verantwoord thuis wonen
- Wonen en welzijn
- Veiligheid
- Leren en verbeteren
- Leiderschap, governance en management
- Gebruik van informatie
Kwaliteitsgegevens
Wanneer u onder het Addendum valt bent u niet verplicht tot landelijke aanlevering van de kwaliteitsindicatoren. Wel dient u te voldoen aan de genoemde eisen in het addendum en dient u dit aantoonbaar te maken. Dit kan bijvoorbeeld o.a. door middel van beschrijvingen in het kwaliteitsverslag.